جواد طوسی منتقد سینما و تلویزیون در گفتگو با خبرنگار مهر درباره وضعیت فعلی رسانه ملی با گذشت ۶ ماه از تغییرات کلان مدیریتی در این سازمان اظهار کرد: اکنون در جامعه‌ای که همه با فضاهای گسترده و متنوع رسانه‌ای روبرو هستند، باید تمهیداتی دیگر اندیشیده شود. هرچی درها بیشتر بسته و محدودیت‌های بیشتری اعمال شود، جامعه حساس، کنجکاو و جری‌تر می‌شود.
ایجاد حس اعتماد و برحذر ماندن مردم از آثاری بی مناسبت با فرهنگ و عرف ایرانی
این منتقد درباره برنامه های رسانه ملی و سبک زندگی‌ای که ترویج می‌کنند، یادآور شد: باید موانع برخورد بی‌واسطه را برداشت و حس اعتماد به شبکه‌های داخلی را بیشتر کرد. اینگونه مخاطب ایرانی به شکلی منطقی و با نگاه فرهنگی از دیدن آثار برخی شبکه‌های ماهواره‌ای برحذر می‌ماند؛ آثاری که نسبتی با فرهنگ و مناسبات ایرانی ندارد و با عرف اقلیم ما نیز در تضاد است از جمله شبکه‌هایی که سریال‌های ترکیه‌ای نشان می‌دهند و مخاطب بسیاری دارند.
طوسی بیان کرد: باید تولید مجموعه‌های نمایشی در دستور کار قرار بگیرد که با رئالیسم فعلی جامعه ما و مناسبات پیچیده آن همخوانی داشته باشد و تماشاچی تصویر خودش را در آنها ببیند. اما اکنون سیاست‌گذاران صورت مساله را پاک کرده‌اند و درگیر دستمایه‌های کلیشه‌ای شده‌اند. متاسفانه آنها با همین دید خودشان طنز و کمدی و مسائل اجتماعی را تعریف می‌کنند و برای مخاطبان نسخه می‌پیچند.
جسارت نداشتن و خط‌شکن نبودن عامل بی‌رغبتی مخاطبان
وی با تأکید بر لزوم تنوع در رسانه با این بُعد وسیع ارتباطی، ادامه داد: رسانه قرار است یک دانشگاه باشد بنابراین نباید نگاه یک سویه در آن حکم‌فرما شود، بلکه باید در یک نگاه کلان به تعریف مسائل بپردازد و برای آنها ما به ازای تصویری خلق کند. این ما به ازا می‌تواند از برنامه‌های آموزشی گرفته تا گفتگومحور شکل بگیرد.
این منتقد آثار سینمایی و تلویزیونی تصریح کرد: اگر قرار باشد برنامه‌ها لحنی خشک و عصا قورت داده داشته باشند و در آنها نشانی از جسارت و خلاقیت دیده نشود، بیننده برای دیدن آنها رغبت نمی‌کند. باید از کلیشه‌ها به ویژه در برنامه‌های نمایشی فاصله بگیریم و نگاه نو و امروزی داشته باشیم. باید فضایی ایجاد کرد تا کسانی که از استعداد و توانایی برخوردار هستند امکان تولید برخی مجموعه‌ها را داشته باشند.
پشت درهای بسته برنامه‌ریزی نکنید
طوسی با بیان اینکه محدودیت‌های مضمونی نمی‌تواند به نفع شرایط موجود باشد، تأکید کرد: هرچه برنامه‌های تلویزیونی خنثی‌تر و بدون جذابیت تولید شوند، زمینه برای دوری مخاطبان خودی از تلویزیون و جذب شدن آنها به شبکه‌های غیرخودی بیشتر فراهم می‌شود. متاسفانه دوستان این واقعیت را جدی نمی‌گیرند و نشانه‌های دوری مردم از رسانه‌های داخلی را در فرهنگ فعلی جامعه می‌بینیم.
وی افزود: کافی است سیاست‌گذاران به جای اینکه همواره پشت درهای بسته برنامه‌ریزی کنند نگاهی عمیق به صفحه حوادث بیندازند. با یک نگاه عمیق و آسیب‌شناسانه می‌توان شاهد فروپاشی عنصر خانواده در جامعه بود. جامعه‌ای که دیگر پسر و دختر، پدرشان را قبول ندارند و در زیر سقف یک خانه برخورد چالشی و نگاه انعطاف ناپذیر بین اعضای خانواه وجود دارد. به نحوی که هر کسی می‌خواهد دیگری را حذف کند. این موارد در حالی که با فرهنگ ما سنخیتی ندارد، در فرهنگ ایرانی رسوب کرده است.
سلیقه‌ای برای مردم نسخه نپیچید
این قاضی سابق دادگستری اذعان کرد: اگر مدیران بخواهند این واقعیت را به عنوان یک هشدار در نظر بگیرند، باید ستادی ضربتی برای تشخیص یک‌سری واقعیت‌ها تشکیل شود و برنامه‌ریزی دقیق و بدون محافظه‌کاری صورت بگیرد.
وی ادامه داد: باید عنصر تنوع به درستی در رسانه تعریف شود. هرچه بیشتر جذابیت به شکل منطقی در دستور کار قرار بگیرد، زمینه آشتی مخاطبان با رسانه فراهم می‌شود. نباید کماکان به کلیشه‌ها تکیه کرد و براساس برخی موارد سلیقه‌ای نسخه پیچید و برنامه‌سازی کرد تا شاهد هرچه بیشتر فاصله گرفتن مخاطب ایرانی از شبکه‌های رسانه‌ای خودمان نباشیم.
روز به روز درصد غیرخودی‌ها افزایش پیدا می‌کند
طوسی همچنین با اشاره به لزوم تخصیص بودجه مناسب برای برنامه‌ریزی، تسویه حساب‌های به موقع عوامل و همراهی و همدلی برای جذب نیروهای حرفه‌ای در زمینه فیلمنامه‌نویسی و کرگردانی، بیان کرد: برقراری تنوع مهم‌ترین نکته است. می‌شود برنامه علمی، آموزشی و اخلاقی را هم به شکل متنوع برگزار کرد اما در شرایط فعلی به نظر می‌رسد فهرستی وجود دارد که در آن نام افراد خودی آمده و فقط آنها حق حضور در برنامه‌ها به عنوان کارشناس و مهمان یا به عنوان کارگردان و فیلمنامه‌نویس را دارند.
این منتقد تصریح کرد: متاسفانه روز به روز درصد غیرخودی‌ها افزایش پیدا می‌کند. اینکه نگاه بدبینانه‌ای وجود داشته باشد و افراد محدودی واقعیت‌های عینی را در نظر نگیرند، باعث می‌شود بی‌اعتمادی روزافزون شود. این موضوع کاملا مشهود است و من تعجب می‌کنم چطور سیاست‌گذاران از رأس هرم گرفته تا مدیران میانی این واقعیت را جدی نمی‌گیرند و برای آن برنامه‌ریزی نمی‌کنند.
صورت مساله پاک شده و علت‌ها فراموش شده‌اند
وی در پایان گفت: افسوس که عادت شده صورت مساله‌ها پاک شوند، دنبال معلول‌‌ها برویم و علت‌ها را فراموش کنیم. به عقیده من شیوه‌های انعطاف ناپذیر، دافعه‌برانگیز و تحمیلی تنها بدبینی را دامن می‌زند اما سیاست گذاران می‌توانند با تغییر این رویکرد حس اعتماد اولیه‌ای را در مردم ایجاد کنند و خوراک مناسب آنها را در رسانه ملی قرار بدهند.
نظر شما