روند الکترونیکی کردن گمرک سرعت گرفت/گذر از روش سنتی به شیوه نوین

به گزارش خبرنگار مهر، مسعود کرباسیان در هفتمین اجراس روسای کل گمرکات کشورهای عضو اکو گفت: علی‌رغم اهداف عالی و انگیزه‌های قوی بنیانگذاران سازمان همکاری اقتصادی (اکو) و همچنین خواست و علاقه کشورهای عضو، پیشرفت اقدامات و طرح‌های مصوب این سازمان به ویژه در بعد همکاری‌های اقتصادی و مبادلات تجاری در حدی نبوده که انتظارات و توقعات اعضاء را برآورده سازد.

رئیس‌کل گمرک جمهوری اسلامی ایران افزود: عمده تصمیمات و مصوبات سازمان اکو به ویژه موارد مربوط به توسعه همکاری‌های گمرکی و مقابله با تخلفات و قاچاق در حد مطلوب اجرا نشده، در حالیکه وجود ظرفیت‌ها و امکانات و منابع غنی در میان کشورهای عضو با جمعیت حدود ۳۵۰ میلیونی، نیروی کار عمدتاً جوان و بازارهای بکر، امکان ایجاد زمینه شکوفایی اقتصادی آنها را فراهم می‌سازد.

وی تصریح کرد: رشد سریع فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات در حوزه‌های مختلف از جمله تجارت خارجی، سبب ایجاد تغییرات و تحولات عمیقی در انجام فرایندهای تجاری و گمرکی شده و سازمان جهانی گمرک به عنوان هدایت‌کننده امور گمرکی در جهان، به کشورهای مختلف توصیه کرده است تا در راستای همسویی و همگامی با این تحولات اقدامات گوناگونی را انجام دهند.

کرباسیان با اشاره به رئوس برنامه راهبردی سازمان جهانی گمرک برای سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ خاطرنشان کرد: امنیت، تسهیل تجارت بین‌الملل، ساده‌سازی و هماهنگ‌سازی رویه‌های گمرکی از طریق توسعه و تنظیم کنوانسیون‌ها، راهنمایی، استانداردها و ابزارها درخصوص امنیت و تسهیل تجارت، استفاده از مدیریت ریسک هوشمند، به کارگیری و اجرای روش‌ها، رویه‌ها و تکنیک‌های جدید، حمایت از اجرای مؤثر مفاد موافقت‌نامه تسهیل تجارت سازمان جهانی گمرک (WCO) با سازمان جهانی تجارت (WTO) با استفاده از ابزارها، کمک‌های سازمان جهانی گمرک، ارتقای همکاری با دیگر نهادهای مرزی برای توسعه کارا و مؤثر مرزی، مدیریت هماهنگ مرزی و توسعه همکاری‌ با بخش‌های خصوصی، برخی از این برنامه‌ها است.

به گفته وی، حفاظت از جامعه، سلامت عمومی و امنیت و سهیم بودن در مبارزه با جرایم سازمان یافته، تقویت ظرفیت‌سازی و ارتقای گمرک دیجیتال برای حمایت از مدیریت واحد مرزی و تبادل اطلاعات بین همه طرف‌های ذی‌نفع، شمار دیگری از برنامه‌های آینده سازمان جهانی گمرک است.

رئیس کل گمرک ایران ادامه داد: در این راستا، گمرک جمهوری اسلامی ایران ظرف دو دهه گذشته، فرایند گذار از روش سنتی به سوی شیوه‌های نوین و مکانیزاسیون رویه‌های گمرکی را آغاز و با همکاری کنفرانس ملل متحد در زمینه تجارت و توسعه (آنکتاد)، سیستم مکانیزه آسیکودا را در تعدادی از گمرکات خود پیاده‌سازی نموده است.

وی افزود: از زمان تشکیل دولت یازدهم، روند الکترونیکی کردن گمرک سرعت گرفت و اکنون گمرک ایران به تمامی توصیه‌های سازمان جهانی گمرک و کنوانسیون‌های گمرکی که توسط آن سازمان تصویب شده، عمل می‌کند، به نحوی که با اجرای سامانه جامع امور گمرکی و استقرار پنجره واحد تجارت فرامرزی، تمامی عملیات و تشریفات مربوط به ترخیص کالا در گمرکات جمهوری اسلامی ایران به صورت تمام اتوماتیک و بدون استفاده از کاغذ و ارتباط گمرک با اکثر سازمان‌ها و دستگاه‌های همجوار، به صورت الکترونیک و آنلاین انجام شده و دسترسی به اطلاعات گمرکی از مبدأ کالا تا مرحله عرضه، قابل ردگیری است.

به اعتقاد کرباسیان، این امر توانایی گمرک ایران برای تبادل اطلاعات با گمرکات فرامرزی و همچنین اتصال به شبکه‌های گوناگون داخلی و در صورت نیاز بین‌المللی را افزایش داده؛ اما واقعیت این است که در شرایط کنونی حصول موفقیت در برقراری ارتباط و توسعه همکاری‌های گمرکی و تجاری بین گمرکات کشورهای عضو اکو، بیش از هر چیز نیازمند همکاری مشترک در استفاده از فناوری‌های پیشرفته و سیستم‌های مدرن الکترونیکی است و من مطمئنم که این اجلاس با توجه به دانش و تخصص کارشناسان اکو در حوزه امور گمرکی، می‌تواند نقطه آغازی برای این مهم باشد.

وی در ادامه افزود: گمرک جمهوری اسلامی ایران برای انتقال تجارب و دانش فنی مربوط به پیاده‌سازی سیستم‌ها و سامانه‌های الکترونیکی گمرکی به کشورهای عضو اکو و سایر متقاضیان ذی‌ربط، آمادگی کامل دارد؛ در عین حال ایجاد و توسعه گمرک دیجیتال به طور مکرر و با جدیت از سوی سازمان جهانی گمرک مورد توصیه و پیگیری بوده و امروزه به یک امر اجتناب‌ناپذیر تبدیل شده است. بدون تردید تجهیز و کاربرد ابزارهای نوین کنترلی و نظارتی علاوه بر آنکه تأثیر چشمگیری در زمینه توسعه و تسهیل تجارت فراهم می‌سازد، در کاهش انواع تخلفات، از جمله قاچاق موادمخدر و جرایم سازمان یافته اثرات شگرفی خواهد داشت.