فراخوان یادداشت و مقاله درباره «کرونا و علوم عقلی»

به گزارش خبرگزاری مهر، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه درباره «کرونا و علوم عقلی» فراخوان یادداشت و مقاله داد.

گسترش جهانی ویروس کرونا و به‌دنبال آن قرنطینه، خانه‌نشینی و فاصله‌گذاری اجتماعی در ابعادی بی‌سابقه، سبب تغییر بسیاری از رویه‌ها و پیش‌انگاشته‌های بشری شده است. به همین دلیل، اندیشمندان رشته‌های مختلف به تأمل دربارة ابعاد مختلف این پدیده در زمان حال و اثراتی که بر آیندة حیات بشری خواهد گذاشت پرداخته‌اند.

فیلسوفان و دیگر عالمان علوم عقلی در سطح بین‌المللی نیز شروع به تأمل‌ورزی دربارة این پدیده کرده‌اند، چراکه آنان خود را همواره در کار تعریف و ارزیابیِ مفاهیم، اصول و ارزش‌های بنیادین زندگی بشر می‌دانسته‌اند.

در ایران نیز شایسته است اکنون که چالش‌های فکری، معنایی و دینی فراوانی در ارتباط با این همه‌گیری مطرح شده است، اندیشمندان تأملات خود را در این حوزه مطرح و منتشر کنند. این کار هم بر غنای مباحث آنان خواهد افزود و هم به جامعه و عموم مخاطبان نشان می‌دهد که علوم عقلی نیز سخنی دربارة رویدادهای جاری دارند و به‌کمک این علوم می‌توان بصیرت‌هایی در مواجهه با پدیده‌ها کسب کرد.

به همین دلیل، مؤسسة پژوهشی حکمت و فلسفة ایران بر آن است مقالات و تأملات فیلسوفان و دیگر مشتغلان به علوم عقلی را دربارة این موضوع جمع‌آوری و آن را در قالب کتابی منتشر کند. یادداشت‌ها و مقالات می‌توانند از منظر یکی از علوم عقلی (در موسع‌ترین معنای آن؛ شامل فرافلسفه، فلسفة غرب، فلسفة اسلامی، ادیان و عرفان، الاهیات و کلام، فلسفة دین، فلسفة سیاسی، اخلاق، مطالعات علم، فلسفة هنر، پدیدارشناسی، منطق و …) به جنبه‌های فلسفی، تاریخی، اجتماعی و انسانی همه‌گیری ویروس کرونا بپردازند.

نمونه‌ای از پرسش‌هایی که مقالات می‌توانند معطوف به آنها نوشته شوند:

• آیا علوم عقلی در مواجهه با چنین پدیده‌هایی سخنی برای گفتن دارند؟
• آیا بحران‌هایی مشابه بحران فعلی در تاریخ اندیشه، هنر و علم نقاط عطفی مهم به حساب می‌آیند؟
آیا از نظام‌های فکری فیلسوفان، متألهان، عارفان و دیگر متفکران تاریخ اندیشه می‌توان نکته‌ها، پیشنهادها یا بصیرت‌هایی در رابطه با بحران فعلی استخراج کرد؟
• آیا استدلال‌ها و برهان‌های عرضه‌شده درخصوص ماهیت امر متعالی، ارتباط انسان با آن، و نقش و ماهیت شرور در عالم پس از بحران فعلی نیازمند بازبینی و تجدیدنظر است؟
• آیا بحران فعلی منجر به بازبینی در بنیان‌های فکری نظام‌های سیاسی و انواع حکمرانی خواهد شد؟
• آیا ملاک‌ها و نظریه‌های رایج در فلسفة اخلاق برای به‌کارگیری در بحران فعلی از کفایت لازم برخوردارند؟
• آیا فلسفه‌های وجودی می‌توانند در مواجهه با تنهایی، اضطراب و ملال ناشی از بحران فعلی به ما کمک کنند؟
• آیا رابطة علم و دین در پرتو بحران جاری نیازمند بررسی مجدد است؟
• آیا آن بخش‌هایی از فلسفه که سنتاً بیشتر به تدبیر زندگی و معنای آن مربوط بوده‌اند (مانند فلسفة رواقی) سخنی قابل‌عرضه در شرایط فعلی دارند؟
• آیا پس از بحران فعلی، نیازمند بازاندیشی در ماهیت برخی از مهم‌ترین مفاهیم زندگی انسانی (مانند آزادی، حریم خصوصی، دین، نظارت، اعتماد، بیماری، دیگری، تنهایی، مراقبت، معنویت، دعا، مرگ، امید و …) هستیم؟

اعضای هیئت علمی و دانشجویان دوره‌های دکتری در هر یک از رشته‌های مربوط می‌توانند نوشته‌های خود را تا حداکثر ۷۰۰۰ کلمه تا پایان خردادماه ۱۳۹۹ به نشانی ایمیل [email protected] ارسال کنند. مقالات پس از داوری و انتخاب در مجلدی منتشر خواهند شد.